Grensovergang Marienborn
Duizend douaniers, paspoortcontroleurs en grenspolitieagenten werkten er aan de DDR-zijde van grensovergang Helmstedt-Marienborn. Uren stond je er te wachten, auto’s werden met spiegels van onder onderzocht en je bagages werd minutieus uitgepluisd. Niets ontging de Oost-Duitse grenswachten. De DDR is sinds 1990 verdwenen en de grens is weg, maar de grensovergang staat er nog. Niet meer om iemand te controleren, wel als indrukwekkend gratis museum voor een stop onderweg. Wanneer je over autosnelweg A2 vanuit Nederland richting Berlijn rijdt, ontkom je er niet aan. Op zo’n 170 kilometer van de Duitse hoofdstad, ter hoogte van het plaatsje Helmstedt, staan aan de rechterkant de restanten van grensovergang Alpha. Hoge lantaarnpalen met schijnwerpers, een commandotoren waarmee de grens in de gaten kunnen worden gehouden en barakken waar vanuit paspoorten werden gecontroleerd.
Hoe ging de grenscontrole bij grensovergang Helmstedt-Marienborn te werk?
Wanneer je de binnen Duitse grens wilde passeren via de A2 tussen Hannover en Berlijn, dan kwam je ter hoogte van Helmstedt bij het einde van de Amerikaanse sector. Hier volgde een eerste grenscontrole. Waar je deze vrij eenvoudig kon passeren, volgde kort later een nieuwe controle. Een zeer grondige DDR controle. Wilde je de grens passeren, dan had je geduld nodig. Een uur wachten was aan de korte kant. Controles, controles, controles. Uiteindelijk kwam er een stempel in je paspoort en mocht je doorrijden.
De grenscontrole vanuit West-Berlijn naar West-Duitsland bij grenspost Alpha was nog strenger. Waarschuwingssystemen langs de weg laten al ver voordat je bij de grens aankomt weten wie er verdacht is. Bij de overgang volgt opnieuw een ongekend onderzoek.
Ontsnappen is onmogelijk
Het DDR-systeem is zo goed, dat ontsnappen als DDR-burger via grensovergang Helmstedt-Marienborn vrijwel onmogelijk is. In een personenauto, maar ook in een vrachtwagen. Weet je door de eerste linie heen te breken, dan worden met speciale stalen rolbarrieres in een paar seconden tijd de rijstroken afgesloten. Geen vrachtwagen is hier ooit doorheen gebroken, laat staan een personenauto.
